In de zomer van 1986 ging ik naar een aikidostage in Liempde georganiseerd door het Ki-Aikidocentrum van Eugene du Long sensei. Dat was mijn eerste kennismaking met K. Yoshigasaki Sensei. Hij was een jonge Japanse leraar in het midden van zijn dertiger jaren. Ik was onder de indruk van de serene stilte in de zaal en de zorg die hij aan de dag legde om te waarborgen dat alle deelnemers zouden kunnen begrijpen wat hij doceerde. De mensen op de tatami werden medeverantwoordelijk gemaakt voor het begrip van de groep. De Aikido technieken passeerden in een voor mij veel te rap tempo de revue en ik voelde met het vorderen van de dagen vooral het ongemak in mijn lichaam toenemen. Broos en beurs ging ik naar huis en toch met een lichter gevoel in het besef dat ik een bijzondere ervaring had meegemaakt.
Dat was het begin van 35 jaar trainen bij dezelfde Sensei. In de beginjaren gaf hij les vanuit de shin shin toitsu aikido leer van Koichi Tohei’s Ki Society. Yoshigasaki Sensei was destijds door Tohei Sensei in Europa gedetacheerd als chief instructor. Met een niet aflatende energie heeft hij jaar in jaar uit Europese landen afgereisd om daar stages te verzorgen en Dan-examens af te nemen. In tussen bleef hij zich ontwikkelen en bleef zijn aikido zich ontwikkelen. Wat het ene jaar nieuw was en waar we ons als leerlingen op de tatami zowel letterlijk als figuurlijk in bochten wrongen om het nieuwe dat hij onderwees te doorgronden, werd in het volgende jaar op een zijspoor geparkeerd omdat een nieuw concept om voorrang vroeg. In latere jaren vertelde hij dat hij het van belang vond om de conceptualisatie van zijn aikido steeds in nieuwe termen te benoemen omdat dat ons aikidoka wakker hield. En dat was zo, hij gaf ons brein en lijf wat te doen. Er moesten steeds nieuwe verbindingen tot stand komen om te kunnen doorgronden waar het aikido zich naar toe ontwikkelde.
Hoogtepunten waren de zomerstages in St. Michielsgestel. Een jaarlijks terugkerende week waar aikidoka uit heel Europa samenkwamen om van Yoshigasaki sensei te leren. Elk jaar met een nieuw collectable T-shirt waarover hij gevraagd om commentaar slechts zei: ‘no comment.’ Hij heeft voor mij jarenlang iets vreemds en onbenaderbaars gehad, of we uit verschillende werelden kwamen. Das was natuurlijk ook zo. Hij kwam uit Japan met een achtergrond in de natuurkunde. Een intelligente man die zijn veelbelovende carrière in de fysica verliet omdat Aikido en yoga zijn aandacht vroegen. Het was pas toen ik mijn Dan examen deed dat er meer gevoel van persoonlijk contact ontstond. Een Dan examen bij Yoshigasaki was geen proeve van bekwaamheid, het was een privéles voor het oog van Europa. Alleen met je Uke’s op die grote mat en sensei die je werk, wanneer hij maar iets zag dat voor verbetering in aanmerking kwam, stilzette en je net zo lang bleef onderwijzen tot het muntje bij jou viel op Dan-niveau. Uitputtend en o zo leerzaam. En het leek of met elk volgend Dan of Den examen zijn vertrouwen in je toenam en hij je meer je gang liet gaan.
Na de overdracht van de Ki Society door Koichi Tohei naar zijn zoon Shinichi Tohei en Tohei’s dood in 2011 koos Yoshigasaki zijn eigen weg en richtte de Ki-Aikido Internationale op waarin hij voorging als Doshu, grondlegger, van zijn eigen Aikido. Hij onderwees Ki-Aikido maar zei: “Aikido is Aikido” en verwees daarmee terug naar de in de jaren negentig door hem opgenomen videoregistraties “All of Aikido” in zes delen. In die jaren had hij ook zijn eigen Dojo in de Ardennen gerealiseerd. Een levensproject waarin hij zijn liefde voor een duurzame levensstijl realiseerde. Een gebouw dat 300 jaar zou kunnen blijven bestaan en waarin drie generaties van een gezin samen kunnen wonen. In zijn levenstijd was het een huis met een Dojo op de zolder waarin hoog gegradueerde Aikidoka op uitnodiging verbleven en les kregen in, hoe kan het ook anders, Aikido. Naar oude Japanse traditie werd in ruil daarvoor een bijdrage gevraagd aan het onderhoud van huis en tuin. Geen geld, maar werk.
In de afgelopen 10 jaar hebben wij bijna jaarlijks de eer gehad om Sensei als gast in ons gezin te mogen ontvangen. In die jaren zijn we elkaar veel nader gekomen. Hij bleef die man die heel erg zijn eigen gang ging, maar die vaak ook op persoonlijke wijze het contact en gesprek zocht tijdens wijnovergoten maaltijden waar hij ingetogen van genoot.
De laatste stage was in 2019 nog voor de uitbraak van de Covid-19 pandemie. Niemand van ons wist dat dat de laatste stage zou zijn. Covid kwam, Aikido stopte en liet zich niet stoppen. Op grasvelden en weilandjes stonden er toch overal in het land aikidoka met Jo en Boken te oefenen. Rondom Sensei werd het, op een incidentele mail na, stil. Tot we op Sinterklaas’ verjaardag op 6 december 2020 een bericht ontvingen met een wat cryptische inhoud en een duidelijk einde:
If you are following me, you follow the way of love and respect.
Op 12 februari 2021 gevolgd door het bericht van zijn overlijden.
Voor zover ik daarover iets mag zeggen zou ik die weg van liefde en respect binnen de Ki-Aikidovereniging Utrecht graag met alle leden en aikidoka uit onze bevriende Dojo’s willen volgen. Als eerbetoon aan Doshu van wie we zoveel hebben kunnen leren dat we aan één leven niet genoeg hebben om dát allemaal te integreren.
Pim van Dun.