Het woord ‘Aikido’ wordt in het Japans geschreven met drie karakters
AI: harmonie, eenheid
KI: levende energie, de basis van alle bestaan in het universum
DO: weg, methode
Aikido betekent dus letterlijk ‘de weg van harmonie met ki’.
De grondlegger van het aikido is Morihei Ueshiba (1883-1969), ook wel O’Sensei genoemd. In het aikido zijn aspecten terug te vinden van de Japanse samorai traditie en uit krijgskunsten als Daito ryu en jiujitsu. Ueshiba werd daarnaast geinspireerd door de Omoto-kyo religie, waarin pacifisme en geweldloze weerbaarheid een belangrijke plaats hadden. Ueshiba wilde dat Aikido zou bijdragen aan het bouwen van een gemeenschap en leefruimte waarin alle mensen, overal ter wereld, in vrede zouden kunnen leven.
Er zijn vijf belangrijke stromingen in het hedendaagse aikido. Aikikai-aikido is de grootste stroming en de Aikikai was de eerste grote aikido-organisatie die werd opgezet, kort na de Tweede Wereldoorlog. Tot 1974 gaven Kisshomaru Ueshiba, de zoon van de grondlegger, en Koichi Tohei gezamenlijk leiding aan deze organisatie. Tohei sensei was tot 1974 hoofdinstructeur van de hoofddojo van de Aikikai in Tokyo. In die functie was hij verantwoordelijk voor het succes van de Aikikai in de beginjaren en de internationale verspreiding van aikido. Hij maakte diverse reizen naar de Verenigde Staten en Europa en schreef verschillende boeken over aikido.
In 1974 begon Koichi Tohei zijn eigen organisatie, de Ki no Kenkyukai (Ki Society). Hij noemde zijn aikidostijl Shin-Shin Toitsu Aikido, aikido in eenheid van geest en lichaam. Buiten Japan wordt deze stroming meestal ‘ki-aikido’ genoemd. Onze vereniging staat in de traditie van het Shin-Shin Toitsu Aikido. Deze vorm van aikido legt nadruk op het concept van ‘ki’, wat wordt getraind met onder andere ademhalingsoefeningen en meditatie. Shin-Shin Toitsu Aikido wordt verder gekenmerkt door dynamische, vloeiende aikidotechnieken.
In Europa werd Shin-Shin Toitsu Aikido onderwezen en verder ontwikkeld door Kenjiro Yoshigasaki sensei (1951-2021), leerling van Tohei. Yoshigasaki bleef de concepten van Tohei steeds vernieuwen en droeg deze uit op seminars.
Aikido Yuishinkai is een nieuwe vertakking binnen Shin-Shin Toitsu stroming. Aikido Yuishinkai is in 2001 tot stand gebracht door Koretoshi Maruyama sensei, voormalig hoofdinstructeur van de Ki no Kenkyukai. Het doel van Aikido Yuishinkai is het wereldwijd bevorderen van universele waarden en principes van vrede. Beoefenaars van alle aikidostijlen zijn welkom.
De Yoshinkan school is opgericht door Gozo Shioda (1915-1994) in de vroege jaren 1950. Shioda was een van Ueshiba’s beste studenten uit de periode voor de Tweede Wereldoorlog. Zijn stijl wordt gekenmerkt door effectieve, jiujutsu-achtige technieken en een duidelijke lesmethode. Shioda heeft diverse boeken over Yoshinkan-aikido geschreven.
Aikibudo vindt zijn oorsprong in het Yoseikan-budo van Minoru Mochizuki (1907-2003), een andere vroege leerling van Ueshiba en tevens een succesvol judoka. Mochizuki heeft niet alleen judo en aikido bestudeerd, maar ook karate en Katori Shinto-ryu, een traditionele school waarin diverse wapentradities worden doorgegeven. Mochizuki heeft een samengestelde kunst ontworpen waarin elementen zijn terug te vinden van de verschillende kunsten die hij had bestudeerd.
Tomiki-aikido is ontwikkeld door Kenji Tomiki (1900-1979) en is de enige stijl binnen het aikido die wel competitief is. Tomiki was een leerling van judo-grondlegger Jigoro Kano. Hij ontwikkelde een reeks technieken en regels die het mogelijk maken aikido te beoefenen als een sport. Het wedstrijdelement wordt gebruikt als maatstaf om de voortgang van een aikidoka te meten. Veel aikidoleraren vinden dat Tomiki’s ideeën in tegenspraak zijn met de filosofie van de grondlegger, Morihei Ueshiba.
In Nederland zijn diverse ki-aikidoscholen:
– Ki-Aikido Centrum, dojo’s in ’s Hertogenbosch en Nijmegen www.kiaikidocentrum.nl
– Ki-Aikido Waalwijk www.kiaikidowaalwijk.nl
– Ki-Aikido Bemmel www.ki-aikido-bemmel.nl
– Ki-Aikidoschool Torii in Helmond www.ki-aikidoschool-torii.nl
– Saam Aikido in Oost Souburg www.saam-aikido.nl
Voor een overzicht van ki-aikidoscholen in Europa zie de website van Ki-Aikido Deutschland www.ki-aikido.de
De exameneisen van ki-, kyu- en dan-examens zijn in 2016 vernieuwd door Yoshigasaki sensei.